Witte Donderdag

Witte Donderdag - Wat is dat?
Witte Donderdag, ook wel Heilige Donderdag genoemd, wordt op de donderdag vóór Pasen gevierd. Op deze dag herdenkt men het laatste avondmaal van Jezus met Zijn discipelen. Tijdens dit laatste avondmaal waste Jezus ook de voeten van de discipelen.

De naam "Witte Donderdag" komt van de gewoonte om op die dag alle kruisbeelden en andere beelden te bedekken met een wit kleed. In andere talen bestaan er vele verschillende namen voor deze dag. In het Engels is deze dag bijvoorbeeld "Maundy Thursday", naar het Latijnse woord "mandatum" uit het vers "Mandatum novum do vobis ut diligatis invicem sicut dilexi vos" ("Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief. Zoals ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben") (Johannes 13:34).

Tijdens erediensten op Witte Donderdag wordt vaak het Heilige Avondmaal (communie) gevierd. In sommige gemeenten wast men ook elkaars voeten.

Witte Donderdag - Een Bijbels verslag van het laatste avondmaal
Johannes 13:1-11 geeft ons het voorbeeld voor de voetwassing, die vaak op Witte Donderdag wordt gedaan:

Het was kort voor het Pesachfeest. Jezus wist dat zijn tijd gekomen was en dat hij uit de wereld terug zou keren naar de Vader. Hij had de mensen die hem in de wereld toebehoorden lief, en zijn liefde voor hen zou tot het uiterste gaan. Jezus en zijn leerlingen hielden een maaltijd. De duivel had intussen Judas, de zoon van Simon Iskariot, ertoe aangezet Jezus te verraden. Jezus, die wist dat de Vader hem alle macht had gegeven, dat hij van God was gekomen en weer naar God terug zou gaan, stond tijdens de maaltijd op. Hij legde zijn bovenkleed af, sloeg een linnen doek om en goot water in een waskom. Hij begon de voeten van zijn leerlingen te wassen en droogde ze af met de doek die hij omgeslagen had.

Toen hij bij Simon Petrus kwam, zei deze: 'U wilt toch niet mijn voeten wassen, Heer?'

Jezus antwoordde: 'Wat ik doe, begrijp je nu nog niet, maar later zul je het wel begrijpen.'

“'O nee,' zei Petrus, 'míjn voeten zult u niet wassen, nooit!'

Maar toen Jezus zei: 'Als ik ze niet mag wassen, kun je niet bij mij horen,' antwoordde hij: 'Heer, dan niet alleen mijn voeten, maar ook mijn handen en mijn hoofd!'

Hierop zei Jezus: 'Wie gebaad heeft hoeft alleen nog zijn voeten te wassen, hij is al helemaal rein. Jullie zijn dus rein - maar niet allemaal.' Hij wist namelijk wie hem zou verraden, daarom zei hij dat ze niet allemaal rein waren.”

Op de eerste dag van het feest van de ongedesemde broden, wanneer men het paaslam slachtte, zeiden zijn leerlingen tegen Hem: 'Waar wilt U dat wij voorbereidingen gaan treffen voor het paasmaal?' Daarop stuurde Hij twee van zijn leerlingen eropuit met de opdracht: 'Ga naar de stad. Daar zal jullie iemand tegemoet komen die een kruik water draagt. Volg hem, en zeg waar hij binnengaat tegen de heer des huizes: "De meester laat vragen: Waar is de kamer waar Ik met mijn leerlingen het paasmaal kan houden?" Hij zal jullie een ruime bovenzaal wijzen, die ingericht is en op orde gebracht. Maak het daar voor ons klaar.'

De leerlingen gingen weg en kwamen in de stad. Ze troffen het aan zoals Hij hun gezegd had, en ze maakten het paasmaal klaar. Toen de avond gevallen was, kwam Hij met de twaalf. Toen ze aan tafel waren gegaan, zei Jezus onder het eten: 'Ik verzeker jullie, een van jullie, die nu met Mij eet, zal Mij overleveren.'

Zij werden bedroefd en de een na de ander zei tegen Hem: 'Ik toch niet?'

“Maar Hij zei hun: 'Een van de twaalf, die met Mij zijn hand in de schaal doopt. De Mensenzoon gaat wel heen zoals over Hem geschreven staat, maar wee die mens, door wie de Mensenzoon overgeleverd wordt. Het zou beter voor die mens zijn, als hij niet geboren was.'

Tijdens de maaltijd nam Hij een brood, sprak de zegenbede uit, brak het brood, gaf het hun en zei: 'Neem het, dit is mijn lichaam.' Ook nam Hij een beker, sprak het dankgebed uit en gaf hun die beker; ze dronken er allen uit. En Hij zei hun: 'Dit is mijn bloed van het verbond, dat voor velen wordt vergoten. Ik verzeker jullie, Ik zal niet meer drinken van de vrucht van de wijnstok tot de dag waarop Ik de nieuwe oogst zal drinken in het koninkrijk van God.' Na het zingen van de psalmen gingen ze de stad uit, naar de Olijfberg.

Witte Donderdag - Wat is de les voor ons?
De gebeurtenissen op Witte Donderdag belichten de nederigheid en de dienstbaarheid van Jezus. Zijn gebod aan Zijn discipelen is een gebod dat Hij ook aan ons heeft gegeven: "Ik geef jullie een nieuw gebod: heb elkaar lief. Zoals ik jullie heb liefgehad, zo moeten jullie elkaar liefhebben. Aan jullie liefde voor elkaar zal iedereen zien dat jullie mijn leerlingen zijn.'" (Johannes 13:34-35)

Leer meer over de Passieweek!